سيماي مسجد در انديشه تابناك امام خميني (ره)
* استقامت در مقابل مشكلات مسجد
نامه به آقاى سید محمدرضا سعیدى(كفایت عمل به وظیفه).
از خداوند تعالى توفیق عمل به وظیفه را براى كافّه مسلمین و خصوص اهل علم خواستار است. مرقوم شده بود: «مىخواستم از مسجد اعراض كنم»؛ موجب تعجب است! انسان در پُستى كه مشغول خدمت است، باید با هر ناملایمى پایدار باشد. در نظر دارم كه به یكى از آقایان ائمه (1)- در زمان فشار براى تغییر لباس- گفتم: اگر شما را اجبار به تغییر لباس كنند، چه مىكنید؟ گفتند: «در منزل مىنشینم و بیرون نمىآیم». گفتم: اگر من را اجبار كنند و امام جماعت باشم، همان روز با لباس تازه مسجد مىروم. باید پستها را نگه داشت و در وقت مقتضى با اعراض دسته جمعى طرف را كوبید. (صحیفه امام ج 2 ص224 )
* احكام مسجد
نامه به یكى از دوستان(تذكراتى در رابطه با وجوه شرعیه).
شما مىدانید كه من در مساجد كمتر اجازه مىدهم؛ در این مورد و در مورد سه، نصف از آنچه مرقوم شده است اجازه مىدهم، با شرط آنكه مسجد مورد احتیاج فعلى باشد و از طریق دیگر هم نشود جبران كرد. (صحیفه امام ج2 ص 248 )
* احكام مسجد
پیام به اهالى ساكن در خیابان غیاثى(تأمین هزینه ورثه از سهم امام«ع»).
عموم مؤمنین محترم ساكن در محل مسجد (1) مرحوم مبرور ثقة الاسلام آقاى حاج. سید محمدرضا سعیدى- رحمة اللَّه علیه- مجازند در اینكه از سهم سادات عظام و سهم مبارك امام- علیه السلام- به مقدار مصارف متعارفه اقتصادیه به ورثه ایشان بپردازند. و مقتضى است كمال توجه را به صغار آن مرحوم كه در راه اسلام و صلاح مسلمین مقتول گردید، بنمایند. توفیق و تأیید همه را از خداوند تعالى خواستار است.
* تعیین مبلغ برای مسجد
نامه به آقاى حیدرعلى جلالى خمینى(تحقیق درباره مدعى وكالت)
راجع به مساعدت به اشخاصى كه مرقوم شده بود كه مشغول خواندن مَعالم و مُغْنى هستند مجازید. راجع به اینكه شخصى را براى مسجد «عین ورزان» به حَسَب پیشنهاد آنها بفرستید، مجازید شخص صالحى را كه بتواند تبلیغ كند بفرستید. ان شاء اللَّه تعالى موفق باشید. (صحیفه امام ج 2 ص 298 )
* نامه به آقاى حیدرعلى جلالى خمینى(مسجد«عین ورزان» مازندران)
توفیق و تأیید جنابعالى را از خداوند تعالى خواستار است. مرقوم شده بود كه مسجدى در «عین ورزان» با نظر و تصویب حضرت آیت اللَّه خوانسارى- دامت بركاته- ساختهاند و بعض اشخاص وسوسه دارند. آنچه با نظر ایشان عمل شده است صحیح است و نباید مورد اشكال شود. جنابعالى به اهالى محترم ابلاغ نمایید. ان شاء اللَّه تعالى موفق باشید. (صحیفه امام ج2 ص 311 )
* نامه به آقاى صادق طباطبایى(مقابله با رواج فرهنگ استعمارى).
دو نفرى كه دستگردان كردهاند و اجازه خواستهاند براى مسجد، با قید احتیاج فعلى و عدم امكان از طریق دیگر، اجازه دهید.
اگر حكومت اسلام كه رئیسش با رعیت یكسان و دارالحكومهاش مسجد روى خاكهاى گرم و سلطانش با كفش و جامه كهنه حكومت مىكند و ملت در پناه آن با آرامش و در سایه عدل زندگانى مىكند، روى كار آید، اساس انحرافات چپ و راستى بر باد مىرود. (صحیفه امام ج 2 ص 346 )
*قتل عام مردم در مسجد گوهر شاى توسط شاهنشاهى روسیاه.
براى كسانى كه در مسجد گوهرشاد مسلمین را آنطور قتل عام كردند كه خونهایش به دیوار تا مدتى بود و مسجد را درش را بسته بودند كه كسى نبیند، ما جشن بگیریم؟! براى آنكه 15 خرداد را پیش آورده، و به طورى كه گفتهاند و یكى از علماى قم به من گفت كه در قم چهارصد نفر را كشتهاند و روى هم رفته گفته مىشود كه پانزده هزار مردم را قتل عام كردهاند، ما جشن بگیریم؟! براى اینها ما باید جشن بگیریم؟! خوبهاى اینها شقاوت داشتند
* قضاوت علی ع در مسجد كوفه
براى این حكومتها عزا باید گرفت.
جشن براى او باید بگیرند كه وقتى كه احتمال این را مىدهد كه در آخر مملكت یك گرسنهاى باشد، به خودش گرسنگى مىدهد. آنى كه كنار مسجد، دارالامارهاش و دكة القضائش همین مسجد كوفه- یك گوشهاى از مسجد كوفه- دكة القضائش هست و روى زمین مىنشیند و یأكُلُ كَما یأكُلُ العَبیدُ و یَمْشِى كَما یَمْشِى الْعَبید. (1) وقتى هم پیراهن گیرش مىآید پیراهن نو را به «قنبر» (2) مىدهد، پیراهن كهنه را خودش بر مىدارد و آستینش هم، آستینش هم كه بلند است پاره مىكند همانطور مىپوشد و مىرود خطبه مىخواند؛ یك مملكتى هم دارد كه دَه مقابل مملكت ایران است. این جشن دارد .. (صحیفه امام ج 2 ص 365 )
* سوء استفاده از مسجد
پیام به انجمنهاى اسلامى دانشجویان مقیم خارج(دسیسههاى رژیم شاه).
و در این میان از همه اسفبارتر وضع ایران است كه رژیم آن مأموریت دارد با چاپ قرآن، تظاهر به اسلام، به اسم سپاه دین، سازمان اوقاف و به عناوین فریبنده دیگر، یكباره اسلام را ریشه كن سازد؛ ملت اسلام را بیش از پیش به ذلت و اسارت بكشد؛ مسجد و محراب پیامبر اسلام را به صورت بنگاه تبلیغاتى دربار ضد اسلامى خود درآورد،(صحیفه امام ج 2 ص 488 )
* اذعان دشمنان به نقش مسجد
پیام به ملت ایران(برآمدن نغمه استعمار از حلقوم سرسپردگان).
آنها در تجربههاى طولانى خود فهمیدند كه علماى معظم اسلام و وعاظ محترم با مجاهدات پیگیر خود ملتها را به نفع اسلام و قرآن سوق داده هیچ گاه با تهدید و تطمیع به نفع دستگاه جبار و اجانب چپاولگر قدمى برنداشتهاند، و با كمال قدرت پستهاى خود را حفظ كرده و مساجد و مجامع را در خدمت قرآن كریم و اسلام عزیز در دست دارند (صحیفه امام ج 2 ص 397 )
*سنگر بودن مساجد در مقابل شیاطین
پیام به ملت، علما و روحانیون ایران(تشریح ستمكاریهاى رژیم).
تعلیمات اسلام را نصب العین قرار دهید. مساجد و محافل دینیه را، كه سنگرهاى اسلام در مقابل شیاطین است، هر چه بیشتر گرم و مجهز نگه دارید(صحیفه امام ج 2 ص 451 )
* سوءاستفاده طاغوت از مساجد به نفع سیاست خود
پیام به علما و امت مسلمان ایران(نقشههاى رژیم براى محو اسلام و قرآن).
و اینك چنانكه كراراً خبر رسیده، در راه اجراى این نقشههاى استعمارى خطرناك دست به كار شدهاند كه مساجد، تكایا، مدارس و دیگر مراكز اسلامى و شئون روحانیت را تحت نظارت سازمان ضد اسلامى اوقاف قرار داده علما، وعاظ و ائمه جماعت را مجرى اغراض نامشروع دستگاه جبار و عمال كثیف استعمار سازند و یا به كناره گیرى، انزوا و تسلیم سنگرهاى اسلام به مخالفین و عمال اجانب وادارند. (صحیفه امام ج 2 ص 483 )
* لزوم بیان نقشه شوم دشمنان توسط علما در مساجد
پیام به علما و امت مسلمان ایران(نقشههاى رژیم براى محو اسلام و قرآن).
بر علما و خطباى اسلام است كه در مساجد و محافل، نقشههاى پشت پرده دستگاه را به ملت برسانند و در این مصیبت بزرگ كه براى اسلام و مسلمین و خصوص علماى اعلام و خطباى محترم پیش آمده است از هیچ گونه اقدامى فروگذار نكنند. (صحیفه امام ج 2 ص 485 )
*لزوم بیان جرائم اسرائیل در مساجد
پیام به ملت مسلمان ايران(جنگ اعراب و اسرائيل و جشنهاى 2500 ساله).
وظیفه علماى اعلام و مبلّغین است كه جرایم اسرائیل را در مساجد و محافل دینى به مردم گوشزد كنند. علماى اعلام و ملت شریف ایران نباید در این امر ساكت باشند (صحیفه امام ج 3 ص7 )
* چگونگى تأمین هزینه تعمیر مسجد
نامه به آقاى عطاء الله اشرفى اصفهانى
مرقوم شریف واصل، سلامت و توفیق جنابعالى را از خداوند تعالى خواستار است. راجع به اجازه در حِسبیّات و اخذ حقوق دولتى و غیرهما جنابعالى مجاز هستید به آنها كه اعمالشان مباح است اجازه بدهید. راجع به مساجد حتى ... (1) اجازه ندهید. اگر مواردى بود كه لازم دانستید بیش از ثلث اجازه بدهید. با قیودى از قبیل آنكه از سایر وجوه میسور نباشد و مسجد لازم باشد و تعمیر آن ضرورى باشد. (صحیفه امام ج3 ص 52)
* كار شكنی رژیم طاغوت در تاسیس مسجد و حسینیه
نامه به آقاى سید احمد واحدى جهرمى درباره مشكلات طلاب.
در قسمت ثانى مرقوم، تأسیس مسجد و حسینیه و امثال آن محتاج به بودجه زیادى است كه با وضعى كه دولت ایران براى وكلاى اینجانب پیش آورده، و هر روز رو به افزایش است، و بسیارى از وكلا و دوستان اینجانب از كار كناره گرفتهاند (صحیفه امام ج3 ص 173)
*تلاش دشمنان برای تضعیف نقش مسجد
جدایى دین از سیاست.
این غلط را در ذهن ما جاگیر كردند. حتى حالا باورشان آمده است آقایان به اینكه اسلام با سیاست جداست. این یك احكام عبادى است كه بین خودش است و خدا. شما بروید توى مسجدتان و هر چه مىخواهید دعا كنید، هر چه مىخواهید قرآن بخوانید، حكومتها هم به شما كار ندارند. اما این اسلام نیست. اسلام در مقابل ظَلَمه ایستاده است؛ حكم به قتال داده، حكم به كشتن داده است. در مقابل كفار و در مقابل متجاسرین و كسانى كه [طاغى] هستند (صحیفه امام ج 3 ص 227 )
* قتل عام مردم در مسجد گوهر شاد
پیام تشكر به آقاى یاسر عرفات و بیان جنایات استعمار و شاه.
ما شاهد قتل عام مسجد گوهرشاد جنب حرم مطهر ثامن الائمه- علیهم السلام- بودیم. ما شاهد اسارت علماى بزرگ خراسان و آذربايجان و قتل بعض از آنها بودیم. ما شاهد چيزهايى بودیم كه به تفصيل، آن در تاریخ آتیه ثبت خواهد شد. (صحیفه امام ج 3 ص 255 )
* قتل عام مردم در مسجد گوهر شاد
پیام به علما و ملت ایران و بیان وظیفه عمومى در قبال رژیم.
آن پدر كه قتل عام مسجد گوهرشاد و اهانت به مرقد مطهر ثامن الحجج- علیه السلام- كرد و این پسر كه قتل عام 15 خرداد را مرتكب شد و اهانت به مرقد مطهر فاطمه معصومه نمود (صحیفه امام ج 3 ص 261 )
*اجتماع در مسجد برای مبارزه با طاغوت
قم، مركز علم و عمل.
الآن كه ما اینجا نشستیم، در مسجد اعظم، به طورى كه به ما اطلاع وسیع رسیده است، در مسجد اعظم اجتماع بزرگى است. و نمىدانیم آیا دولت با این اجتماع چه خواهد كرد. و من الآن نمىدانم كه آیا باز مأمورین ریختهاند، قتل و غارتى باز كردهاند یا نه؟ ما الآن در نگرانى این معنا هستیم. نگران این معنا هستیم (صحیفه امام ج 3 ص 331 )
*تحصن در مسجد در اعتراض به جنایت رژیم شاه
اهانت به ملت.
تمام مراجع اسلام، تمام علماى بلاد- از اول تا آخر- كه بر ضد این شخص قیام كردهاند و آنطورى كه امروز اطلاع دادهاند پنجاه و شش نفر از علماى تهران از رفتن به مسجد- اعتراضاً به این كارها- خوددارى كردند و اعلان كردند كه نمىروند به مسجد براى خاطر اعتراض بر اینها (صحیفه امام ج 3 ص 384 )
*خیزش مردم بخاطر اهانت به مسجد
انفجار سراسرى، پیامد نیم قرن خودسرى.
از زمانى كه در مسجد گوهرشاد آن جنایت را آن مرد جنایتكار كرد- لَعَنَهُ اللَّه تعالى- تا امروز كه با دست تو این جنایات دارد اجرا مىشود، با این ملت شما چه كردید. مىخواهید انفجار نشود؟ (صحیفه امام ج 3 ص 388 )
* حزن و اندوه امام بخاطر اهانت به مسجد
پیام به ملت ايران درباره چراغانى سوم و پانزدهم شعبان.
ما كه در هر فرصت مدارس و مساجد و دانشگاههایمان مورد هجوم مأمورین شاه است، چطور ممكن است چراغانى كنیم؟!. (صحیفه امام ج 3 ص426 )
* لزوم بیان مصائب وارده بر ملت در مساجد
پیام به ملت ايران درباره لزوم ادامه مبارزه. .....
گویندگان محترم در مجامع و مساجد وظیفه دارند كه مصایب وارده بر ملت را در این پنجاه سال سلطنت سیاه پهلوى، خصوصاً در این چند ماه اخیر و كشتار اخیر شهر مقدس مشهد در جوار حضرت ثامن الائمه- علیهم السلام- و رفسنجان، به سمع مردم برسانند و آنان را از مسائلى كه مفید براى اسلام و مصالح مسلمین است آگاه گردانند، و از مطالبى كه موجب سردى و سستى است احتراز كنند كه عذر در درگاه خداى متعال و پیش ملت مسْلم پذیرفته نیست. (صحیفه امام ج 3 ص 435 )
* كشتار رژیم شاه در مسجد اصفهان
پیام به ملت ايران درباره كشتار وحشيانه رژيم در اصفهان و شيراز.
مأمورین شاه به مسجد ریخته و به قتل و جرح مردم بىدفاع پرداخته و مسجد را به آتش كشیدهاند؛ همچنان كشتار بىرحمانه اصفهان به دنبال حیله و دروغ و افترا موجب تأثر و تأسف بسیار است. (صحیفه امام ج 3 ص441 )
* اجتماع در مساجد برای تداوم نهضت
پیام به ملت ايران درباره ضرورت تداوم نهضت.
باید در هر فرصت و براى هر حادثه، اجتماعات خود را هر چه بیشتر در مساجد و محافل و فضاهاى باز عمومى بر پا نمایید و از قرآن كریم و عدالت اسلامى دفاع كنید. (صحیفه امام ج 3 ص 455 )
* باز دشتن مساجد از نقش انقلابی
ترویج اسلام تحریف شده.
اسلام رااصلش مىگفتندكارى نداردبه سیاست .... سیاست و دیانت ازهم جداست. سیاست مال آنها و دیانت مال ما! مراكز قدرت دست آنها كه هر كارى مىخواهند بكنند، و مساجد و پیرمردهاى توى مسجد هم مال ما! این تقسیمى است كه از اول كردند .. (صحیفه امام ج 4 ص 17 )
* مبارزه با مسجد ضرار
مخالفت با مفاسد.
اگر مسجد هم یكوقت اینطور شد، ما درِ آن را مىبندیم. اگر مسجدى شد كه این مسجد دعوتش دعوت فاسد شد، پیغمبر اكرم خراب كرد «مسجد ضِرار» را، مسجدى كه درست كرده بودند در مقابل پیغمبر، و تبلیغات مىكردند بر ضد اخلاق و بر ضد امثال ذلك؛ پیغمبر داد خرابش كردند. اگر مسجدى باشد كه مسجد ضِرار باشد، مسجدى باشد كه نتوانیم آن مسجد را اصلاحش كنیم، مسجدش [را] هم خراب مىكنیم؛ نه اینكه سینمایش را. اینكه ما با سینما مخالفیم، با این نحو سینمایى كه اینها دارند مخالفیم (صحیفه امام ج 4 ص 35 )
*حمله رژیم شاه به نماز گزاران مسجد در كرمان
شاه عامل همه ظلمهاست.
ایرانىها مبتلا به یك همچو رژیمى هستند. حالا هم كه در كرمان آن فضاحت را درآوردند؛ در مسجد ریختند مردم را یك دستهاى خفه شان كردند به واسطه گازها، یك دستهاى را كشتهاند؛ بچه، زن و مرد و بزرگ را، مسجد را، همه چیزش را آتش زدند معبد مسلمانها را (صحیفه امام ج 4 ص167)
* نقش مسجد در زمان پیامبر اكرم ص
جلوه هایى از اخلاق و سیره پیامبر اكرم(ص) و على(ع).
چون كه الآن سلطان حجاز است و فرمانفرماى حجاز است، وقتى كه توى مسجد نشسته است و رفقاى خودش، اصحاب خودش نشستهاند، آدمهایى كه از خارج مىآیند، نمىتوانند بفهمند كه كدام یكى از اینها، آن پیغمبرى است كه رئیس اینهاست و كدام سایرین هستند.000 اینطور نبوده كه مثل رئیس جمهورهاى حالا اگر كسى بخواهد خدمتشان برسد باید مدتها زحمت بكشد. آن هم چه شخصى باشد، همه مردم كه نمىتوانند بروند پیش او. [اما پیغمبر] در مسجدش باز بود و همه مىآمدند: غنى و فقیر و درویش و مسكین و همه مىآمدند پیش ایشان، حرفهایشان را مىزدند و جوابهایشان را مىشنیدند و مسائلشان را گوش مىكردند و اینها. وقتى هم منزل داشتند، یك مسجدى اینها داشتند، خیال مىكنید مثل مسجد حالاى مدینه بوده، یك تكه زمین بوده، دورش را با چوبهایى [از] درخت و شاخه هایى از درخت، محفظهاى درست كرده بودند كه حیوانات نروند آنجا. آن مسجدشان بوده است. و یك- دو- سه تا هم، چند تا هم خانه، اطاق گلى درست كردند؛ توى آن هم ابداً از این تشریفاتى كه حتى منزل تو و من دارد، نداشته؛ این پیغمبر اكرم. (صحیفه امام ج 4 ص 178 )
* نقش مسجد در زمان پیامبر ص
سلطنت از دیدگاه رژیم شاه؛ یعنى جبارى و غارتگرى.
خودش هم دستگاه و بارگاهش این مسجد است؛ توى این مسجد مىآید مىنشیند، همه مىآیند حرفهایشان را به او مىزنند، از مسجد هم لشكر درست مىكند، مىفرستد به این طرف و آن طرف براى، عرض مىكنم پیشرفت اسلام، لكن زندگىاش همان است كه عرض كردم (صحیفه امام ج 4 ص181 )
* سیره پیامبر ص در مسجد
سیره حاكمان اسلامى.
شما بیاورید یك حاكمى، یك رئیسِ عرض مىكنم كلانترى، یك كدخداى یك شهرى، یك دهى بیاورید كه اینطورى باشد. سلوكش با ملت این باشد كه وقتى توى مسجد، مسجدِ محل اداره حكومت، مىآمدند آنجا، وقتى كه پیغمبر توى مسجد نشستند و عرض مىكنم كه چند نفر هم همراهشان هستند، با هم نشستهاند و دارند صحبت مىكنند، اشخاصى كه نمىشناختند، از خارج مىآمدند، نقل شده است كه نمىشناختند اینها كدام یكى، عرض مىكنم كه حاكم است و كدام یكى محكوم (صحیفه امام ج 4 ص 220 )
* دخالت رژم شاه در مساجد
بیانات در جمع نمایندگان روزنامه لاكروا(قوانین و احكام اسلامى).
رژیم مىخواهد مساجد ما را كنترل كند، دانشگاههاى مذهبى و مدارس اسلامى را به میل خود در آورد (صحیفه امام ج 4 ص243)
* ادغام سیاست و عبادت در اسلام
مسلمانها باید از این اجتماعاتى كه هست، از این اجتماعات استفادههاى زیاد بكنند. مثلًا مسجدها در صدر اسلام به این صورتى كه بعدش به توسط اشخاصى منحرف به این صورتهاى مبتذل درآمد، در صدر اسلام اینطور نبوده. مسجدها محلى بوده است كه از همان مسجد ارتش راه مىافتاد براى جنگ با كفار و با قلدرها؛ از همان توى مسجد. آنجا خطبه خوانده مىشد، دعوت مىشدند مردم به اینكه فلان- مثلًا- آدم متعدى در فلان جا قیام كرده بر ضد مسلمین یا مال مردم را چپاول مىكند، قلدرى مىكند، انحرافات دارد، و از همان مسجد راه مىافتادند و مىرفتند طرف دشمن. از همان جا قراردادها حاصل مىشد. (صحیفه امام ج 4 ص 447 )
* مبارزه رژیم شاه با فعالیت مساجد
سخنرانى در جمع ایرانیان مقیم خارج(حكومت اسلامى مناسبترین حكومت).
حكومت نظامى، دولت نظامى، در تمام خیابانها آنطور كه گفتهاند توپ و تانك مستقر است. مقابل همه مساجد لوله توپها طرف مسجد قراول مىروند. (صحیفه امام ج 4 ص 459 )
* به آتش كشیدن مساجد توسط رژیم شاه
پیام به ملت ايران درباره راهپيمايى تاسوعا و عاشورا.
از قرار اطلاع، مأمورین شاه با مسلسل به داخل منازل مردم محروم و بىدفاع حمله كردند، مساجد را به آتش كشیدند، (صحیفه امام ج 5 ص228 )
* بیان جرایم رژیم شاه در مساجد
گفتگو با خورشید احمد(مسائل ایران و مواضع پاكستان).
كمكهاى تبلیغاتى و تظاهراتى كه آنجا امكان دارد. در مساجد آنجا ذكر مصیبتهاى ایران بشود، در محافل ذكر جرایم دولت ایران بشود، (صحیفه امام ج 5 ص443 )