آثار نماز جماعت
بر پایی فریضههای دینی به صورت دسته جمعتی،غیر از پاداشهای فراوانی که یاد شد،در زندگی فردی و اجتماعی امت مسلمان نیز،آثارمثبت و فراوانی دارد که به برخی اشاره میشود:
1- آثار معنوی
بزرگترین اثر معنوی نماز جماعت،همان پاداشهای الهی است که گفته شد.روایت است که شبی،علی علیه السلام تا سحر به عبادتمشغول بود.چون صبح شد،نماز صبح را به تنهائی خواند و استراحتکرد.
رسولخدا(ص)که آنحضرت را در جماعت صبح ندید،به خانه اورفت.حضرت فاطمه(ع)از شب زندهداری علی(ع)و عذر او از نیامدن بهمسجد سخن گفت.پیامبر فرمود:پاداشی که بخاطر شرکت نکردن درنماز جماعت صبح،از دست علی(ع)رفت، بیش از پاداش عبادت تمامشب است. (14) رسول خدا(ص)فرموده است:
لان اصلی الصبح فی جماعة احب الی من ان اصلی لیلتیحتی اصبح (15) اگر نماز صبح را به جماعتبخوانم،در نظرم محبوبتر ازعبادت و شب زندهداری تا صبح است.
بخاطر همین فضیلت و پاداشهاست که اگر تعداد نمازگزاران از ده نفربیشتر شود،اگر تمام آسمانها کاغذ،و دریاها مرکب و درختها قلم شودو فرشتگان بنویسند،پاداش یک رکعت آنرا نمیتوانند بنویسند. (16). و نماز جماعتبا تاخیر،بهتر از نماز فرادی در اول وقت است. (17)
2- آثار اجتماعی
نماز جماعت،مقدمه وحدت صفوف و نزدیکی دلها و تقویت کنندهروح اخوت است.
نوعی حضور و غیاب بی تشریفات،و بهترین راه شناسائی افراداست.
نماز جماعت،بهترین،بیشترین،پاکترین و کم خرجتریناجتماعات دنیاست و نوعی دید و بازدید مجانی و آگاهی از مشکلات ونیازهای یکدیگر و زمینه ساز تعاون اجتماعی بین آحاد مسلمین است.
3- آثار سیاسی
نماز جماعت،نشان دهنده قدرت مسلمین و الفت دلها و انسجامصفوف است.
تفرقهها را میزداید،بیم در دل دشمنان میافکند،منافقان را مایوسمیسازد،خار چشم بدخواهان است.
نماز جماعت،نمایش حضور در صحنه و پیوند«امام»و«امت»
است.
4- آثار اخلاقی،تربیتی
در نماز جماعت،افراد در یک صف قرار میگیرند و امتیازات موهوم صنفی،نژادی،زبانی،مالی و...کنار میرود و صفا و صمیمیت ونوعدوستی در دلها زنده میشود و مؤمنان،با دیدار یکدیگر در صفعبادت،احساس دلگرمی و قدرت و امید میکنند.
نماز جماعت،عامل نظم و انضباط،صفبندی و وقتشناسیاست.
روحیه فردگرایی و انزوا و گوشهگیری را از بین میبرد و نوعی مبارزهبا غرور و خودخواهی را در بر دارد.
نماز جماعت،«وحدت»در گفتار،جهت،هدف و امام را میآموزدو از آنجا که باید پرهیزکارترین و لایقترین اشخاص،به امامت نمازبایستد،نوعی آموزش و الهام دهنده علم و تقوا و عدالت است.
نماز جماعت،کینهها و کدورتها و سوء ظنها را از میان میبرد وسطح دانش و عبودیت و خضوع را در جامعه اهل نماز، افزایش میدهد.
به خاطر اینهمه آثار است که به نماز جماعت،آنهمه توصیه شدهاست.حتی نابینایی وقتی از حضور پیامبر،اجازه خواست که به مسجدنیاید،آنحضرت فرمود:از خانه تا مسجد،ریسمانی ببندد و به کمک آن،خود را به نماز جماعتبرساند. (18) و نیز، نابینایانی که اجازه ترک شرکتدر نماز خواستند،رسول خدا(ص)اجازه نفرمود. (19) از طرف دیگر،برخورد شدید نسبتبه کسانی که به نماز جماعتاهمیت نمیدهند،نشان دیگری بر اهمیت و سازندگی آن است.
در حدیث است که به چنان کسان،همسر ندهید (20) و معرف آناننشوید. (21)